Trong cơ thể người, dopamine là một trong những chất dẫn truyền thần kinh quan trọng nhất. Nó chính là nguồn năng lượng sinh hóa giúp ta cảm nhận niềm vui, sự hứng khởi, khao khát hành động và chinh phục. Nhờ dopamine, trẻ thơ vui thích khi chơi đùa, người nghệ sĩ ngây ngất khi hòa mình vào âm nhạc, và mỗi con người chúng ta cảm nhận được hạnh phúc khi vượt qua thử thách. Dopamine là ngọn lửa thôi thúc, là người bạn đồng hành, là tiếng gọi âm thầm nhưng mãnh liệt trong mỗi nhịp sống thường ngày.
Khi dopamine bị chiếm đoạt
Nhưng trong thời đại số, dopamine dường như đang bị một thế lực vô hình siêu chiếm đoạt (super dopamine hijacking). TikTok, YouTube Shorts, mạng xã hội, game, video giật gân… đã đánh cắp dopamine khỏi những hoạt động sống lành mạnh. Não bộ của trẻ em, thanh thiếu niên, và cả người lớn chỉ còn sản sinh dopamine khi thỏa mãn những hành vi tiêu cực, mang tính kích thích nhanh, sốc. Các hoạt động cần thiết như học tập, giao tiếp, vận động, sáng tạo... không còn đủ dopamine để tiết ra, khiến chúng trở nên nhạt nhòa, thiếu hấp dẫn, thiếu động lực để tiếp tục.
Trẻ tự kỷ nặng và người lớn – cùng chung bi kịch
Ở trẻ tự kỷ nặng, các hành vi lặp đi lặp lại (tật) như lắc lư, quay vòng, đập đầu,… không chỉ là thói quen đơn thuần. Đó là những siêu cao tốc thần kinh tiêu cực đã ăn sâu vào não bộ, chỉ sản sinh dopamine khi tái lập hành vi cũ. Người lớn, dù không bị tự kỷ, vẫn rơi vào chính vòng xoáy đó qua việc nghiện mạng xã hội, nghiện phim, nghiện game. Điều trớ trêu là họ vẫn biết mình đang làm điều có hại, đang tự làm khổ bản thân và người xung quanh.
Bi kịch của “ý thức bất lực”
Và rồi, không ai ngờ, ý thức lại trở thành một kẻ bất lực. Biết rõ là sai, biết rõ đang hủy hoại chính mình, biết rõ cần dừng lại... Nhưng họ không thể dừng. Không thể quay đầu. Không thể thoát ra. Thậm chí, họ còn tự lừa dối chính mình: “Thêm lần này nữa thôi…” Để rồi mỗi lần “thêm một lần nữa”, dopamine lại bị trói chặt hơn, và cái vòng xoáy càng… càng… cứ thế kéo họ lún sâu thêm.
Có lối ra?
Có. Chính Tâm Việt đã chỉ ra con đường:
QVREM – làm chủ năng lượng rung động cộng hưởng lượng tử, khơi lại nguồn dopamine lành mạnh.
Gamified 4D Coaching – trò chơi hóa, kích thích dopamine tích cực mạnh hơn cả những gì mạng xã hội đang chiếm giữ.
6 Syncs – đồng bộ cá nhân, tương tác, nhóm, cộng đồng, sinh thái, tâm linh – khôi phục lại hệ sinh thái não bộ lành mạnh.
CSPS – kiên trì từng bước nhỏ, vượt đỉnh dần dần, tái thiết lại siêu cao tốc thần kinh tích cực.
LLEM – làm chủ dopamine và năng lượng suốt đời.
Chúng ta đang đối mặt với gì?
Chúng ta đang sống trong một thời đại mà dopamine bị chiếm đoạt.
Bi kịch lớn nhất không phải là không biết, không phải là thiếu tri thức, mà là ý thức đã bất lực trước một cơ chế sinh hóa đã bị kiểm soát.
Chỉ có tái thiết dopamine và hệ thần kinh từ gốc rễ mới đưa con người – từ trẻ tự kỷ đến người bình thường – trở lại với chính mình.