Hội thảo "Kiến tạo Hệ sinh thái: Học mà Chơi, Chơi mà Chữa Lành & Thành Tài"

Hiện nay, mặc dù chưa có con số cụ thể về số lượng trẻ em tự kỷ tại Việt Nam, nhưng theo số liệu của Tổng cục Thống kê công bố vào tháng 1/2019, nước ta có khoảng 6,2 triệu người khuyết tật, trong đó có khoảng 1 triệu người mắc chứng tự kỷ. Và đến hiện tại, con số này không còn chỉ dừng lại ở mức 1 triệu nữa mà đã có sự gia tăng và quan ngại hơn là phương pháp giáo dục trẻ tự kỷ vẫn chưa được nhiều người quan tâm và hưởng ứng.

Chiều ngày 01/04, tại Shophouse 09 Park 1, Times City (458 Minh Khai, Hai Bà Trưng, Hà Nội) đã diễn ra buổi cà phê gặp gỡ và đối thoại, chủ trì bởi GS.TS. Nguyễn Ái Việt, có sự tham gia của diễn giả TS. Phan Quốc Việt, diễn giả Tạ Duy Anh và các khách mời đến từ mọi miền đất nước. Tại đó, các diễn giả đã cùng nhau chia sẻ về phương pháp giáo dục trẻ tự kỷ “Học mà chơi – Chơi mà chữa lành & thành tài”.

Tự kỷ là các rối loạn liên quan đến sự phát triển thần kinh không bình thường, gây ra sự tương tác và giao tiếp xã hội kém, hành vi rập khuôn và lặp đi lặp lại. Hiện nay thế giới chưa có thuốc đặc hiệu hay phương pháp giáo dục hiệu quả đối với trẻ mắc chứng tự kỷ, đặc biệt là trẻ dậy thì tự kỷ nặng.

TS. Phan Quốc Việt được biết đến với vai trò là Chủ tịch Hội đồng Sáng lập Tâm Việt Group, nơi đã huấn luyện nhiều trẻ tự kỷ nặng thành kỷ lục gia. Phương pháp giáo dục của ông rất hiện đại, mới mẻ và khác hẳn với truyền thống, không dùng thuốc mà chỉ tập luyện bằng các dụng cụ đơn giản, rẻ tiền, dễ kiếm như: xe đạp một bánh, bóng tennis,... Theo ông Việt, khác với những căn bệnh khác, tự kỷ là tật, Tật phải Tập, cần phải tạo lập cho các cháu một môi trường hoạt động riêng, trong đó, các cháu có cộng đồng, có tình yêu thương và được hướng dẫn luyện tập và dạy bảo lẫn nhau, bởi chỉ có những người đồng cảnh ngộ mới có thể thấu hiểu và đồng cảm với nhau. Phương pháp của ông là tập trung vào vận động và vui chơi. Ông có năng khiếu sư phạm đặc biệt khi có khả năng biến những bài thuyết trình thuần túy thành hoạt động trí tuệ - nghệ thuật, từ đó khơi dậy khả năng tập trung của các bé tự kỷ. Ông chia sẻ: “Cuộc đời không nghiêm túc như chúng ta nghĩ, nhưng chúng ta hãy vui đùa một cách nghiêm túc.” Tại sao ông nói thế? Hàm ý của ông nằm ở chỗ, tại Trung tâm Tâm Việt các em được huấn luyện một cách bài bản, có hệ thống thông qua hoạt động vui chơi, nghệ thuật. Ở đó, môi trường sinh hoạt như một đại gia đình, các em chia sẻ và tự dạy bảo lẫn nhau, cùng nhau luyện tập và thành tài, đúng như câu nói “Học mà chơi – Chơi mà chữa lành & thành tài”.

Tại buổi chia sẻ, kỷ lục gia nhí Nguyễn Khắc Hưng – học trò của Tâm Việt đã trình diễn các tiết mục xiếc nghệ thuật hết sức ấn tượng. Nghe tiếng đàn hát trong trẻo với phong thái tự tin khi trình diễn của em, có lẽ chẳng ai có thể nghĩ em từng là một người bị tự kỷ nặng tự kỷ nặng (47 điểm theo Thang đánh giá tự kỷ CARS, từ 37 đến 60 được xếp là tự kỷ nặng) và có hoàn cảnh gia đình rất khó khăn,  2 tuổi đã phải xa mẹ (mẹ thụ án tù chung thân), sống cùng bố bị tai biến gần như mù 1 mắt với bệnh xương khớp triền miên, không có nghề nghiệp ổn định, làm lơ xe để nuôi con. Cơ duyên đã đưa em đến với thầy Việt và Tâm Việt, em được hướng dẫn và đào tạo theo một lộ trình bài bản, nhờ thế mà em trở thành kỷ lục gia, nghệ sỹ nổi tiếng, được đông đảo khán giả ủng hộ, đặc biệt là những phụ huynh có con em mắc chứng tự kỷ.

Cảm nhận được sự kỳ diệu từ kết quả của phương pháp giáo dục đặc biệt mà TS. Phan Quốc Việt và cộng sự dày công nghiên cứu đối với trẻ em khuyết tật, các khách mời và khán giả tại buổi cà phê gặp gỡ và đối thoại không khỏi thán phục.
PGS.TS Nguyễn Ái Việt nhận xét: Anh Việt là một nhà khoa học, tiến sĩ Toán lý Đại học Quốc gia Moskva M.V. Lomonosov, liên Bang Nga, trường đại học hàng đầu Thế Giới mà Việt Nam có thể theo học thời bấy giờ. Tôi không nghĩ ra được lý do nào dẫn dắt một nhà toán lý theo đuổi sự nghiệp này. Cách đây mấy năm anh Việt có chia sẻ với tôi, tôi thực sự rất thán phục. Thực tế tôi hiểu, nếu vấn đề này được giải quyết thì nhiểu giải Nobel sẽ được trao. Mà anh Việt cũng kiên trì từ ngày đó đến giờ mà không biết chán và hôm nay còn rất nhiều năng lượng. Trước kia tôi hay theo đuổi những cái linh tinh như chính phủ lượng tử, lượng tử, tô pô hình học,… vài năm trở lại tôi tập trung vào 2 mảng chính, một là giáo dục tinh hoa, hai giáo dục đại trà nhưng có một điều rất quan trọng mà tôi quên mất đó là mảng giáo dục đặc biệt, cái mà anh Việt theo đuổi bao năm nay. Tôi cũng không hiểu được tại sao lại có những người không ủng hộ anh Việt theo con đường này. Tôi nghĩ họ không hiểu, thứ hai là do họ có lợi ích cá nhân nào đó. Nhân dịp này tôi cũng kêu gọi cộng đồng ủng hộ anh Việt cùng các cộng sự!

Ông Lê Ngọc Tĩnh - PCT thường trực HH Lao động Sáng tạo VN nhận xét: Qua màn biểu diễn của cháu nghệ sỹ tự kỷ, kỷ lục gia Khắc Hưng và chia sẻ của diễn giả Tạ Duy Anh nạn nhân chất độc màu da cam ngày hôm nay chính là minh chứng sống, kết quả sáng tạo, nên chăng có bộ tài liệu góp phần vào chương trình giảng dạy của nhà nước. Đề nghị thầy Việt viết thành sách để sau này đề xuất với bộ, các nhà chức trách nhà nước cho thành tài liệu giảng dạy.

Dưới thực trạng Việt Nam ngày càng có nhiều người mắc chứng tự kỷ, mong rằng chúng ta sẽ cùng chung tay xây dựng và chia sẻ những phương pháp giáo dục mới lạ, độc đáo và hiệu quả, để giúp đỡ trẻ tự kỷ bước ra khỏi rào cản và tự tin trước cộng đồng, xã hội.